Czym jest endometrioza?
Endometrioza to choroba określana również mianem gruczolistości macicy lub wędrującą śluzówką macicy. Schorzenie polega na występowaniu błony śluzowej trzonu macicy poza jej naturalnym umiejscowieniem. Ogniska endometriozy najczęściej lokalizują się w okolicy narządów rozrodczych ale także w obrębie błony śluzowej pęcherza moczowego, jelita grubego czy też jamy brzusznej. Szacuje się, że w Polsce na endometriozę może cierpieć aż 2 mln Polek a choroba ta występuje głównie u kobiet w wieku rozrodczym w wieku 20 – 40 lat, ale również u młodocianych i u 3% kobiet po menopauzie.
Endometrioza – objawy
Wśród najczęstszych objawów endometriozy wymienia się dolegliwości bólowe nasilające się przed lub w trakcie trwania miesiączki o charakterze bólu okresowego lub przechodzącego w ból ciągły. Dodatkowymi symptomami choroby są obfite i długo trwające miesiączki, bolesne współżycie czy ból towarzyszący oddawaniu moczu lub stolca. Endometrioza to również jedna z głównych przyczyn występowania niepłodności ponieważ szacuje się, że odpowiada ona za 35-50% przypadków związanych z niemożnością zajścia w ciążę. W sporadycznych sytuacjach wśród objawów endometriozy wymienia się również plamienia międzymiesiączkowe oraz śladowe ilości krwi w kale i moczu.
Endometrioza – diagnostyka
Z uwagi na różne lokalizacje ognisk endometriozy diagnostyka tej choroby koncentruje się głównie na przeprowadzeniu pełnego badania ginekologicznego połączonego z wziernikowym badaniem dróg rodnych oraz z USG dopochwowym, które pozwala na wykrycie zmian w postaci torbieli endometrialnych na jajnikach. Podczas badania ginekologicznego już niektóre zmiany anatomiczne takie jak utrwalone tyłozgięcie macicy, jej ograniczona ruchomość czy pogrubiałe więzadła krzyżowo – maciczne i pogrubione sklepienie pochwy mogą wskazywać na wysokie prawdopodobieństwo występowania endometriozy. Dodatkowo w diagnostyce endometriozy w przypadku pacjentek zgłaszających dolegliwości jelitowe wykonuje się także USG transrektalne. Niejednokrotnie w diagnostyce endometriozy wykorzystuje się również inne badania obrazowe takie jak tomografię komputerową czy rezonans magnetyczny. Kluczowym badaniem w diagnostyce endometriozy jest także laparoskopia, którą można wykonywać w celu diagnostycznym polegającycm na pobraniu wycinków ze śluzówki jamy macicy lub leczniczym jako zabieg mający na celu usunięcie ognisk endometriozy.
Endometrioza – leczenie
Leczenie endometriozy dzieli się na farmakologiczne lub chirurgiczne. Terapia farmakologiczna może mieć postać leczenia objawowego (głównie przeciwbólowego) lub leczenia hormonalnego, które ma na celu wyciszenie czynności hormonalnej jajników, które w konsekwencji ma przyczynić się do zaniku ognisk endometrium. Leczenie operacyjne polega na przeprowadzeniu zabiegu głównie na drodze chirurgii małoinwazynej takiej jak laparoskopia czy system wsparcia chirurgicznego. Wykorzystanie robota w operacyjnym leczeniu endometriozy pozwala chirurgowi na przeprowadzenie operacji minimalnie inwazyjnej i precyzyjnej, a wśród korzyści dla pacjentek z wykorzystania tej techniki wymienia się m.in.: mniejszy ból pooperacyjny i ryzyko powikłań, szybszą rekonwalescencję i powrót do aktywności życiowej i zawodowej jak również redukcję prawdopodobieństwa wystąpienia zrostów pooperacyjnych, co jest ważne dla pacjentek w kontekście ewentualnej niepłodności. Celem operacyjnego leczenia endometriozy jest usunięcie wszystkich widocznych zmian endometriotycznych oraz ewentualnych zrostów jak również przywrócenie prawidłowych warunków anatomicznych oraz funkcjonowania narządów miednicy.