Rozpoznanie nowotworu nerki ustala się najczęściej na podstawie wywiadu, badania fizykalnego, badań laboratoryjnych oraz obrazowych. W przypadku wykrycia zmiany w nerce oraz wystąpieniu krwiomoczu pacjent powinien udać się do lekarza urologa w celu dalszej szczegółowej diagnostyki onkologicznej. We wstępnej diagnostyce guzów nowotworowych należy wykonać podstawowe badania laboratoryjne: badanie ogólne moczu, morfologię krwi, kreatyninę, eGFR aktywność fosfatazy alkalicznej i oznaczenie stężenia wapnia. Niebolesny krwiomocz powinien być zawsze diagnozowany (badanie ogólne moczu, cystoskopia, USG jamy brzusznej). Podstawowym badaniem obrazowym w przypadku podejrzenia raka nerki jest USG (ultrasonografia). W trakcie badania następuje ocena wielkości, położenia nerek, występowania zmian guzowatych, bądź zastoju moczu, naciekania mięśni lędźwiowych i węzłów chłonnych oraz ewentualnych czopów nowotworowych znajdujących się w naczyniach żylnych nerki i żyle głównej. W przypadkach uwidocznienia czopów nowotworowych podczas badania USG dodatkowo ocenia się przepływy krwi, stosując tzw. USG Doppler .Rozpowszechnienie diagnostyki ultrasonograficznej, jako dobrej, bezpiecznej i nieinwazyjnej metody obrazowania spowodowało, że coraz liczniej raki nerki diagnozuje się przypadkowo, niejako przy okazji badania innych schorzeń lub badań profilaktycznych. Powoduje to wzrost wykrywalności nowotworów nerki, a także umożliwia podjęcie leczenia na wcześniejszym etapie choroby, co zwiększa szanse na skuteczne i oszczędzające leczenie.
Kolejnym etapem bardziej zaawansowanej diagnostyki pozwalającej postawić diagnozę i zaplanować leczenie guza nerki są:
- tomografia komputerowa (TK) jamy brzusznej i miednicy, która ma zadanie ocenę regionalnych węzłów chłonnych, zróżnicowanie obrazu guza jako torbieli lub guza litego oraz ustalenie stosunku guza do sąsiednich narządów
- rezonans magnetyczny (MRI) jamy brzusznej i miednicy, który jest szczególnie pomocy w diagnostyce guzów typu onkocytoma ponieważ w obrazie badania widoczne są charakterystyczne tętnice promieniście rozchodzące się od guza
- RTG klatki piersiowej oraz scyntygrafia, które służą diagnostyce ewentualnych przerzutów