Rak szyjki macicy – jakie objawy daje ten nowotwór?

W Polsce rak szyjki macicy zajmuje siódme miejsce na liście zgonów wywołanych przez nowotwory u kobiet.  Liczba zachorowań na ten nowotwór powoli maleje, ale specjaliści nadal biją na alarm, ponieważ jest ona ciągle na wysokim poziomie. Co roku rak szyjki macicy jest diagnozowany u 2.5 tysiąca Polek. To co w głównej mierze wpływa  na rokowania i szanse na całkowite wyleczenie to stopień zaawansowania nowotworu w momencie jego wykrycia, właśnie dlatego profilaktyka jest tak ważna w walce z tym nowotworem. Z tego artykułu dowiecie się na jakie objawy zwracać szczególną uwagę, jak regularnie dbać o zdrowie oraz jak szybko rozwija się rak szyjki macicy.

Rak szyjki macicy

Szyjka macicy jest bardzo ważną częścią dolnego odcinka żeńskiego narządu płciowego. Jej głównym zadaniem podczas codziennego funkcjonowania jest ochrona macicy przed zakażeniem. . Podczas ciąży szyjka podtrzymuje macicę oraz ma swój czynny udział w porodzie. Budulcem szyjki macicy jest tkana łączna i mięśniowa. Pochwowa część szyjki macicy pokryta jest nabłonkiem płaskim a wnętrze kanału szyjki macicy wyścieła nabłonek jednowarstwowy gruczołowy.  To właśnie z komórek nabłonka rozwija się rak szyjki macicy i rozrasta się w jej zewnętrznej części zwanej tarczą części pochwowej szyjki macicy. Jest to miejsce graniczne między dwoma rodzajami nabłonka, i to tutaj zachodzi transformacja komórek oraz dalszy rozwój nowotworu. Wyodrębniamy trzy rodzaje zmian na szyjce macicy:

• Dysplazja
• Nowotwór przedinwazyjny
• Nowotwór inwazyjny

W przypadku wczesnego rozpoznania zmian dysplastycznych szyjki macicy i bezzwłocznego rozpoczęcia jego leczenia, zmiany te nie zagrażają życiu i zdrowiu pacjentki. Kiedy jednak dysplazja przekształci się już w komórki nowotworowe, rozpoczyna się rozwijać rak przedinwazyjny. Jest on ograniczony jedynie do pokrywającego szyjkę macicy nabłonka. W momencie, kiedy komórki rakowe zaczynają przenikać do głębszych tkanek przekraczając granicę nabłonka, nowotwór staje się inwazyjny.  Należy pamiętać, że każda zmiana na szyjce macicy, bez znaczenia od jej rodzaju, wymaga podjęcia leczenia aby zatrzymać rozwój choroby.

Jakie czynniki zwiększają ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy?

Z uwagi na fakt, że rak szyjki macicy nie jest chorobą genetyczną i dziedziczną, to niezależnie od wieku, na zachorowanie narażone są wszystkie kobiety. Główną przyczyną zachorowania na ten nowotwór jest zakażenie onkogennym typem wirusa HPV (brodawczaka ludzkiego). Jego DNA identyfikuje się w ponad 90% zachorowań na raka szyjki macicy. Czynnikiem, który dodatkowo podwyższa prawdopodobieństwo zachorowania jest wcześnie rozpoczęta aktywność seksualna, częsta zmiana partnerów oraz długotrwałe, wieloletnie korzystanie z tabletek antykoncepcyjnych.

Specjaliści jako czynniki zwiększające ryzyko wskazują także:

• Wiele porodów z krótkimi odstępami w czasie
• Powracające zapalenia dróg rodnych takich jak opryszczka, rzęsistek czy chlamydia
• Wiek pomiędzy 45 a 55 rokiem życia
• Zakażenie wirusem HIV bądź innym, który wpływa na słabienie organizmu
• Palenie papierosów

Wymienione powyżej czynniki predestynujące do zachorowania na raka szyjki macicy jedynie zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu. Należy pamiętać, że nawet kobiety, które uniknęłyby wszystkich tych czynników nadal byłyby narażone na zachorowanie.

Po czym poznać, że w szyjce macicy zachodzą niepokojące zmiany?

Niestety na wczesnym etapie rozwoju raka szyjki macicy nie występują żadne widoczne objawy lub są one niezwykle subtelne i niejednoznaczne. Zmiany szyjki macicy, które mogą przekształcić się w raka  e mogą rozwijać się bardzo długo, nawet od 3 do 10 lat! To właśnie z tego powodu kobiety powinny być wyczulone nawet na najmniejsze alarmujące sygnały jak np. krwawienie po badaniu ginekologicznym czy krwawienia kontaktowe po stosunku seksualnym. Zasadniczo każde nieprawidłowe krwawienia powinny zwrócić naszą uwagę i skłonić do wizyty u lekarza ginekologa. Za krwawienia nieprawidłowe uważamy takie, które występują między miesiączkami oraz po zakończeniu menopauzy, bardzo obfite krwawienia w trakcie miesiączki, kwalifikujące się czasami nawet jako krwotoki miesiączkowe oraz takie miesiączki, które trwają zauważalnie dłużej niż normalnie. Zawansowane stadia nowotworu szyjki macicy mogą dawać objawy takie jak obfite, wodniste upławy które  razem z rozrostem nowotworu wydzielają nieprzyjemny zapach, ból w podbrzuszu lub okolicy krzyżowo-lędźwiowej, czy podczas zbliżeń intymnych.

Jak diagnozuje się raka szyjki macicy?

Wczesne wykrycie małych zmian nowotworowych pozwala często na ich całkowite wyleczenie. Aby jednak zaistniała szansa na postawienie diagnozy na wczesnym etapie rozwoju raka szyjki macicy wymagane są regularne, coroczne badania cytologiczne.  Badanie cytologiczne pozwala często stwierdzić także dysplazję szyjki macicy, która jeżeli nie jest leczona może prowadzić do transformacji w komórki nowotworowe i dalszego rozwoju raka. Nieprawidłowe wyniki cytologii nie mogą być ignorowane, ważne jest aby niezwłocznie rozpocząć leczenie według zaleceń lekarza ginekologa.

Stadium inwazyjne raka szyki macicy daje się wykryć podczas rutynowego badania ginekologicznego oraz za pomocącytologii. Przy wykryciu nieprawidłowości kolejnym badaniem jest na kolposkopia. Podczas tego badania lekarz ogląda w dużym powiększeniu zarówno szyjkę macicy jak i wewnętrzną część pochwy, co pozwala mu na określenie struktury i stanu nabłonka szyjki a w razie konieczności pozwala pobrać biopsję części pochwowej szyjki i kanału szyjki macicy.

Jeżeli diagnoza raka szyjki macicy zostaje potwierdzona, pacjentki kieruje się na wykonanie RTG klatki piersiowej a także na tomografię komputerową miednicy i jamy brzusznej. Ma to na celu eliminację podejrzeń występowania przerzutów nowotworów do innych narządów.