Dolegliwości bólowe w obrębie miednicy mniejszej czy problemy z zajściem w ciąże to problemy, z którymi boryka się kobieta dotknięta endometriozą. Uciążliwe objawy utrudniające codzienne funkcjonowanie, niemożność zajścia w ciąże czy ryzyko wystąpienia powikłań to czynniki decydujące o podjęciu leczenia. Skutecznym sposobem postępowania terapeutycznego w przypadku endometriozy jest bez wątpienia leczenie chirurgiczne. Zaawansowanie choroby, wiek pacjentki oraz plany związane z posiadaniem potomstwa to czynniki decydujące o wyborze odpowiedniej terapii. Jakie są rodzaje leczenia zabiegowego i dla kogo jest ono przeznaczone?
Operacyjne leczenie endometriozy – dla kogo?
Leczenie operacyjne endometriozy przeznaczone jest dla pacjentek, które mają :
- problemy z zajściem w ciążę spowodowane endometriozą
- torbiele endometrialne na jajniku o średnicy większej niż 3 cm
- niepowodzenie leczenia farmakologicznego dolegliwości bólowych
wysoki stopień zaawansowania choroby tzw. endometriozę głęboko naciekającą Ze względu na rozległość operacji leczenie chirurgiczne możemy podzielić na zachowawcze oraz radykalne. W leczeniu zachowawczym usuwa się jedynie ognisko endometriozy, aby przywrócić prawidłową czynność narządu. W operacji radykalnej oprócz ognisk zapalnych usuwa siętakże fragment zajętego przez endometriozę narządu na przykład ściany pęcherza moczowego, moczowodów i jelita grubego ale też naczynia krwionośne np. tętnice maciczne
Endometrioza – zachowawcze leczenie chirurgiczne
Leczenie zachowawcze jest dedykowane dla kobiet, które mają problemy z płodnością i pragną zajść w ciążę. Podczas operacji usuwane jest jedynie ognisko choroby, w tym zrosty i torbiele endometrialne. W ten sposób narząd objęty procesem chorobowym jest zachowany i przywracana jest jego prawidłowa funkcja. Po operacji spodziewanym efektem jest zmniejszenie się lub ustąpienie dolegliwości bólowych, poprawa lub zachowanie płodności pacjentki,a także zapobieganie nawrotom choroby w przyszłości.
Endometrioza – radykalne leczenie chirurgiczne
Leczenie radykalne stosuje się w przypadku głęboko naciekającej endometriozy. Kiedy proces chorobowy rozprzestrzenia się na otaczające tkanki, konieczne może okazać się usunięcie ogniska endometriozy wraz z fragmentem naciekanego narządu np. części ściany pęcherza moczowego lub moczowodu lub innych otaczających struktur w tym naczyń krwionośnych np. tętnic macicznych. W ramach radykalnego leczenia wykonuje się także wycięcie całej macicy wraz z jajnikami. Wywołuje się w ten sposób menopauzę chirurgiczną. Postępuje się tak, w sytuacji, gdy kobieta nie planuje już zachodzić w ciążę, leczenie farmakologiczne lub leczenie zachowawcze, czyli usunięcie samego ogniska choroby zawiodły i nie dały skutecznych rezultatów.
Małoinwazyjne techniki operacyjne wykorzystywane w leczeniu endometriozy
Operacyjne leczenie endometriozy metodą klasyczną ma wiele ograniczeń. Z tego względu obecnie coraz częściej korzysta się z małoinwazyjnych metod zabiegowego leczenia endometriozy z wykorzystaniem takich narzędzi jak laparoskop czy robot chirurgiczny. Pozwalają one na większą precyzję przeprowadzenia zabiegu i nie wymagają rozległego nacięcia na skórze. Z uwagi na skomplikowany charakter zabiegów, operacje powinny być wykonywane przez doświadczonych chirurgów w specjalistycznych ośrodkach.
Operacje z użyciem robota są bardziej skuteczne od zabiegów metodą klasyczną, a także tych z wykorzystaniem laparoskopu. Robot zapewnia lepszą widoczność pola operowanego, dzięki dziesięciokrotnemu powiększeniu obrazu oraz na dużą precyzję ruchów za sprawą zminiaturyzowanych narzędzi. Jest to szczególnie pomocne w leczeniu głęboko naciekającej endometriozy. Dzięki małemu rozmiarowi narzędzi operator może dostać się w miejsca o utrudnionym dostępie, a duże powiększenie widoku pola operacyjnego zwiększa prawdopodobieństwo usunięcia ognisk endometriozy w całości. W sytuacji, gdy zmiany chorobowe naciekają inne narządy zastosowanie robota pozwala na wycięcie zmian z zachowaniem struktur takich jak nerwy zaopatrujące pęcherz moczowy, co przekłada się na lepszą jakość życia pacjentek po zabiegu.