Rak jelita grubego – ogólnie o chorobie

Diagnozę raka jelita grubego co roku w Polsce słyszy około 18 tysięcy osób, z tego około 11 tysięcy poniesie śmierć. Szacuje się, że liczby te z roku na rok będą rosły. Od czego zależą tak pesymistyczne rokowania, wreszcie – jak objawia się ten podstępny nowotwór, jak go leczyć i przede wszystkim – czy da się go wyleczyć? 

Rak jelita grubego – zachorowalność

Nowotwory jelita grubego i odbytu, zajmują trzecie miejsce wśród najczęściej diagnozowanych chorób nowotworowych u mężczyzn, a drugim u kobiet. Szacuje się, że z powodu tego nowotworu rocznie ponosi śmierć około 600 tysięcy osób, w tym 60% w krajach rozwiniętych. Najnowsze dane wskazują, że do 2025 roku   na raka jelita grubego i odbytu zachoruje ponad 24 100 osób w Polsce.

Co stoi za tak pesymistycznymi rokowaniami? Przede wszystkim początkowo bezobjawowa forma  tego nowotworu. Pacjenci nie podejrzewają choroby, niekiedy bagatelizują objawy ze strachu przed wizytą u specjalisty narażając się tym samym na dalszy rozwój nowotworu.

Nowotwór jelita grubego – rokowania  

Rak jelita grubego występuje w obrębie okrężnicy, zgięcia esiczo-odbytniczego oraz odbytu. Nowotwór ten najczęściej rozwija się z polipów, które to swój początek biorą w zmutowanych komórkach nabłonka jelita grubego. W niektórych z polipów może nastąpić rozrost i dalsze mutacje prowadzące do rozwoju choroby nowotworowej która w pierwszej fazie przybiera formę łagodnych zmian zwanych gruczolakami. Zdiagnozowanie raka na tym etapie i podjęcie odpowiedniej kuracji to szansa na całkowite wyleczenie pacjenta – wówczas 5-letnie przeżycie wynosi do 100 procent. Szansa na całkowity powrót do zdrowia maleje wraz z rozwojem nowotworu – szacuje się, że 5-letnie przeżycie przy wykryciu nowotworu w jego I stadium wynosi od 85 do 100 procent, w II stadium od 50 do 80 procent, w III stadium od 30 do 55 procent, natomiast  w IV stadium, w którym występują przerzuty do odległych narządów, przeżycie wynosi mniej niż 5 procent. Dlatego też tak dużą wagę powinno przywiązać się do profilaktyki raka jelita grubego.

Rak jelita grubego – profilaktyka

Podstawą profilaktyki raka jelita grubego jest kolonoskopia. Badanie to pełni jednocześnie funkcję terapeutyczną, ponieważ w jej trakcie można usunąć polipy, zapobiegając jednocześnie rozwojowi choroby nowotworowej.

Istotny działaniem profilaktycznym jest również rezygnacja ze złych nawyków żywieniowych i prowadzenie higienicznego stylu życia, wzbogaconego o regularną, najlepiej intensywną aktywność fizyczną.

Nowotwór jelita grubego – leczenie

Pacjent, u którego wykryto raka jelita grubego kierowany jest na operację, podczas której wycięty zostaje guz nowotworowy z marginesem zdrowych tkanek oraz regionalne węzły chłonne. U części chorych, u których nowotwór jest miejscowo lub regionalnie zaawansowany stosuje się chemoterapię, lub w przypadku raka odbytu radioterapię lub radiochemioterapię.

Choć leczenie nowotworu jelita grubego wciąż opiera się w większości na laparotomii, czyli otwarciu tkanek brzusznych, do mniej inwazyjnych zabiegów należą te wykonywane laparoskopowo. W Szpitalu na Klinach zabiegi przeprowadzane są nie tylko laparoskopowo, ale również przy wsparciu innowacyjnego robota. Operacja robotem pozwalają na większą precyzję, zmniejszenie bólu pooperacyjnego, a także na skrócenie czasu hospitalizacji.